Wiedza
Dla lekarzy, którzy chcą budować nową, lepszą przyszłość 🚀
Podczas VaccineForum2023 odbyła się debata „Sztuczna Inteligencja w Służbie Zdrowia: Nowe perspektywy w promocji szczepień” z udziałem Artur Białoszewski, lidera NIL IN NIL IN – Sieć Lekarzy Innowatorów Naczelnej Izby Lekarskiej, mazowieckiego konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie zdrowia środowiskowego.
Rozmawiano m.in. o tym, jak wykorzystać sztuczną inteligencję do promocji szczepień i budowy postaw proszczepiennych, jak sztuczna inteligencja pomaga w tworzeniu szczepionek, a także o mapach epidemiologicznych i wykorzystaniu AI w gromadzeniu danych niezbędnych do ich tworzenia.
Artur Białoszewski, odnosząc się do kwestii elektronicznych książeczek szczepień zauważył, że choć wprowadzenie e-szczepień jest dużym sukcesem, to tylko trzy rodzaje szczepień są uwzględniane w tym systemie: szczepienia przeciw grypie, szczepienia przeciwko HPV, które wymagają również oficjalnej refundacji, oraz szczepienia przeciw COVID-19. Pozostałe szczepienia pozostają opcjonalne i nie są automatycznie rejestrowane. Dlatego ważne są szkolenia dla kadry medycznej, jak korzystać z tego narzędzia, aby gromadzone dane mogły być efektywnie wykorzystywane.
„Z powodzeniem stosujemy już AI w radiologii, gdzie jest ona w stanie znaleźć miejsce, w którym rozwija się nowotwór. Mapy epidemiologiczne są, można powiedzieć, oddaniem obrazu radiologicznego naszego kraju. Mamy jednak problem z wiarygodnością tych danych, ponieważ spływają z opóźnieniem. Elektroniczna karta szczepień będzie dawała nam możliwość śledzenia na bieżąco obszarów w obrazie radiologicznym naszego kraju, które wymagają naszej interwencji i miejsc, w których potrzebna będzie promocja szczepień”.
W debacie wzięli udział: Iwona Schymalla, Paweł Łuków, Maria Libura, Michał Modro, Michal Chodorek, Aleksandra Lusawa
Trzeba jak najszybciej uzupełnić lukę kompetencyjną w zakresie wiedzy o innowacjach w medycynie – mówi Artur Drobniak PhD MD, dyrektor Centralnego Ośrodka Badań Innowacji i Kształcenia Naczelnej Izby Lekarskiej (COBIK NIL).
Jakie są przykłady nowoczesnych technologii stosowanych w polskim systemie ochrony zdrowia? Co już „potrafi” sztuczna inteligencja i jak może zmienić opiekę zdrowotną? Między innymi na ten temat dyskutowali eksperci we wtorek 17 października 2023 r. w trakcie XIX Forum Rynku Zdrowia.
Dr Artur Drobniak, jeden z panelistów, zwrócił uwagę na dorobek Telemedycznego Okrągłego Stołu zainicjowanego przez resort zdrowia. – Warto, by te rozmowy kontynuować, a wnioski implementować do legislacji. Ministerstwo powinno stworzyć ułatwioną ścieżkę wdrażania rozwiązań związanych ze sztuczną inteligencją, dlatego, że świat pędzi, a my trochę zostajemy w tyle. W czasie pandemii wydawało się, że jesteśmy w czołówce, ale teraz okazuje się, że aż tak kolorowo to nie wygląda. Pilotaże powinny być bardziej dostępne dla twórców rozwiązań innowacyjnych – podkreślił.
zapraszamy do przeczytania całego artykułu.
Pomysły lekarzy innowatorów się marnują.-
NIL IN prezentuje wnioski z raportu o roli lekarzy w startupach medycznychWyzwania związane z założeniem i prowadzeniem biznesu zniechęcają lekarzy innowatorów do wprowadzania nowych produktów i usług na rynek, a rola lekarzy w startupach medycznych polega głównie na konsultacjach. Część polskich startupów medycznych nie współpracuje z żadnym lekarzem – prezentujemy wnioski z raportu NIL IN dotyczącego roli lekarzy w polskich startupach.Polscy lekarze i naukowcy stanowią jedną z najbardziej wykwalifikowanych grup zawodowych w Unii Europejskiej, jednak wciąż możemy pochwalić się tylko nielicznymi międzynarodowymi sukcesami rodzimych startupów medycznych. Aby poznać przyczynę tego stanu, grupa robocza ds. startupów NIL IN – Sieci Lekarzy Innowatorów Naczelnej Izby Lekarskiej, przeprowadziła badanie wśród polskich startupów medycznych, którego wnioski przedstawione są w raporcie „Przychodzi pomysł do lekarza, czyli rola lekarza w ekosystemie startupów medycznych”. Na ankiety odpowiedzieli przedstawiciele blisko 50 startupów. Są chęci i… bariery Raport wskazuje kluczowe bariery, jakie napotykają lekarze chcący realizować się w roli przedsiębiorców. Lekarze, którzy chcą pracować w zawodzie i jednocześnie rozwijać startup, muszą przygotować się na dwa pełne etaty. Kolejnym problemem jest brak wiedzy dotyczącej prowadzenia działalności gospodarczej oraz tego, jak zamienić pomysł na produkt lub usługę dostępną na rynku, w szczególności jak zdobyć finansowanie i zbudować zmotywowany zespół. Ankietowani przyznają, że takiej wiedzy nie zdobywa się na studiach medycznych czy w procesie kształcenia ustawicznego. Nadal istnieje też silnie zakorzeniony pogląd, że „lekarz powinien leczyć, a nie zajmować się biznesem”W powszechnej opinii startupy medyczne to domena ludzi biznesu i technologii. Jednak nawet najdoskonalsza technologia musi odpowiadać potrzebom ich użytkowników – pacjentów, lekarzy, pielęgniarek – oraz realiom rynku zdrowia. Proces rozwoju innowacji medycznych bez zaangażowania pracowników ochrony zdrowia nie jest możliwy – komentuje Jakub Chwiećko, partner zarządzający i lider grupy ds. startupów NIL IN. Pomysły lekarzy się marnują Przepaść pomiędzy światem medycyny i technologii jest ogromna. Nadal niewielką część startupów w Polsce zakładają lekarze, choć zdecydowana większość z nich szuka współpracy z podmiotami medycznymi oraz lekarzami – wynika z raportu. W praktyce oznacza to, że wiele innowacyjnych pomysłów lekarzy trafia do szuflady. Z drugiej strony startupy dysponujące przełomową technologią mają problem ze znalezieniem konsultantów medycznych, niezbędnych w procesie dopasowania innowacji do potrzeb rynku. Część z nich nie współpracuje na stałe z żadnym lekarzem.Wspieranie lekarzy-przedsiębiorców poprzez dostęp do mentorów, programów szkoleniowych i kapitału inwestycyjnego może pomóc w zwiększeniu liczby startupów medycznych w Polsce. Tworzenie ekosystemu, który łączy lekarzy z osobami o doświadczeniu biznesowym, jest kluczowe dla rozwoju tego sektora. Warto podkreślić, że mimo tych wyzwań, lekarze-przedsiębiorcy w Polsce nadal podejmują ryzyko i zakładają startupy medyczne, przyczyniając się do innowacji w opiece zdrowotnej i poprawy życia pacjentów. To grupa pasjonatów, która może odgrywać coraz większą rolę w przyszłości medycyny w Polsce – podkreśla Jakub Chwiećko. Młodzi lekarze przyszłością innowacji medycznych Wnioski z raportu dotyczą także czynników demograficznych. Kobiety stanowią 60% lekarzy w Polsce, jednak tylko 38% lekarek innowatorek wzięło udział w badaniu. To wskazuje, że kobiety nadal rzadziej niż mężczyźni decydują się na rozwijanie zainteresowań przedsiębiorczych. |
 |
Aż 73% lekarzy współpracujących ze startupami do osoby do 39 roku życia, w tym 32% osób to osoby przed 30 r.ż., często w trakcie specjalizacji. 27% stanowią osoby po 40 r.ż., z czego tylko 3 ankietowanych miało więcej niż 50 lat. |
 |
Większość badanych (64%), rozpoczęło współpracę ze startupami przed 30 rokiem życia, a 58% (20 odpowiedzi) współpracuje z nimi od 2-5 lat, co można skorelować z niskim wiekiem rozpoczęcia współpracy i ankietowanych. Tylko dwie osoby wskazały, że działają w startupach dłużej niż 10 lat. Rola Lekarzy w Startupach: Wsparcie i Doradztwo W analizie ról lekarzy w startupach medycznych dominującą funkcją jest rola doradcy. Z danych wynika, że niemal połowa lekarzy występuje w tym charakterze. 5 lekarzy (14%) pracuje na stanowisku dyrektora/managera startupu. 3 z nich kontynuuje pracę w sektorze publicznym, a 2 nie pracuje już w charakterze lekarza. 6 osób deklaruje się jako założyciele startupów – połowa z nich nie wykonuje już czynnie zawodu lekarza. |
 |
Innowacje w wielu obszarach medycznych Wśród lekarzy zaangażowanych w startupy reprezentowane jest szerokie spektrum specjalizacji medycznych, co oznacza, że rozwiązania tworzone przez te startupy nie ograniczają się do jednej wąskiej dziedziny, ale obejmują różne obszary medycyny. Wśród ankietowanych znaleźli się m.in. specjaliści anestezjologii i intensywnej terapii, laryngologii, medycyny rodzinnej, chirurdzy, ortopedzi, pediatrzy, hematolodzy czy radiolodzy. Twórcy raportu mają nadzieję, że będzie on wsparciem dla innowatorów, pobudzając rozwój innowacji w środowisku medycznym. Aby zagwarantować dynamiczny rozwój innowacji dla medycyny „Made in Poland”, niezbędna jest akceleracja współpracy sektora ochrony zdrowia z sektorem nowych technologii. Tak, aby rozwiązania zdrowia cyfrowego – które w przyszłości pomogą zmniejszać obciążenia administracyjne placówek medycznych, wspomagać podejmowanie decyzji klinicznych czy wspierać pacjentów w zarządzaniu chorobą – były dopasowane do realiów krajowego rynku i odpowiadały na wyzwania, z którymi już się mierzymy albo będziemy musieli się wkrótce zmierzyć.Raport „Przychodzi pomysł do lekarza „Przychodzi pomysł do lekarza, czyli rola lekarza w ekosystemie startupów medycznych” dostępny jest na stronie NIL IN: |
Celem raportu „Innowacje w opiece ambulatoryjnej” jest inspiracja lekarzy, personelu placówek i ich pracodawców do szukania rozwiązań poprawiających jakość opieki nad pacjentami oraz do dzielenia się własnymi dobrymi praktykami.
Jesteśmy świadkami rewolucyjnych zmian w opiece zdrowotnej. Chcemy wskazywać te innowacyjne rozwiązania, które już dziś pomagają lekarzom skutecznie, sprawnie i bezpiecznie leczyć pacjentów. Wspieramy lekarzy, którym zależy na tym, aby mieć wpływ na zmiany – podkreśla Małgorzata Kiljańska, liderka grupy roboczej ds. innowacji w opiece laboratoryjnej
W Raporcie znalazł się poradnik dla innowatorów oraz podsumowanie wyników pierwszej edycji Konkursu „Przychodnia Przyszłości” z opisami zgłoszonych rozwiązań technologicznych i organizacyjnych, które już dziś przynoszą korzyść pacjentom i lekarzom oraz usprawniają pracę placówek medycznych. Jak wdrażać innowacje?
Poradnik dla innowatorów w opiece ambulatoryjnej, przygotowany przez grupę roboczą ds. innowacji w opiece ambulatoryjnej NIL IN, stanowi cenny przewodnik dla lekarzy, personelu medycznego i niemedycznego placówek opieki zdrowotnej oraz dla osób zarządzających tymi placówkami. Bazując na naszych własnych doświadczeniach z wdrożeń innowacji zarówno na dużą, jak i małą skalę, poradnik prowadzi czytelnika przez proces wdrażania zmian, począwszy od etapu pomysłu aż po pełnoskalowe wdrożenie. Zawiera szczegółowy opis procesu wdrażania, narzędzi przydatnych w pracy projektowej oraz sprawdzonych praktyk, które wspierają skuteczne wdrażanie innowacji. Dzięki niemu, innowatorzy będą mieli możliwość doprecyzowania swoich pomysłów, zaplanowania ich testowania i wdrożenia, pomiaru korzyści oraz zapewnienia trwałości zmian po wdrożeniu. To nie tylko przewodnik, to mapa sukcesu dla każdego, kto dąży do transformacji opieki zdrowotnej.Udane wdrożenia w POZ
Konkurs „Przychodnia Przyszłości” miał na celu wyłonienie innowacyjnych rozwiązań, które już zostały skutecznie wdrożone w placówkach opieki ambulatoryjnej, przynosząc znaczącą korzyść pacjentom, pracownikom medycznym oraz samym przychodniom. Kapituła konkursu składająca się z ekspertów i przedstawicieli różnych dziedzin związanych z medycyną, technologią i zarządzaniem w opiece zdrowotnej wybrała projekty, które mają potencjał do poprawy jakości i dostępności opieki zdrowotnej w przyszłości.Wpłynęło 40 zgłoszeń, które oceniane były po kątem:
- innowacyjności rozwiązania,
- skuteczności wdrożenia innowacji,
- czy korzyści z innowacji były zmierzone,
- jaka była rola lekarzy w przygotowaniu i wdrożeniu innowacji
- potencjału wdrożenia innowacji w innych podmiotach.
- „System diagnostyczny do oceny postawy ciała i pomiarów ortopedycznych – Orthometr”
- „Triaż POZ”
- „Profilaktyka i opieka koordynowana w przychodni na wsi”
- „Aurero Smart Ecosystem”
Wiedza
Dla lekarzy, którzy chcą budować nową, lepszą przyszłość 🚀
nNasi goście to eksperci z różnych dziedzin medycyny, a także osoby mające doświadczenie jako pacjenci. Dzięki ich wiedzy i perspektywom podzielimy się z Wami różnorodnymi punktami widzenia, aby w pełni zrozumieć kwestię innowacji w medycynie.
Zapraszamy do śledzenia całej serii naszych podcastów na stronie www.nilin.org.pl/podcasty, które są pełne wartościowych informacji, inspirujących historii i refleksji na temat przyszłości medycyny.Projekt realizowany był w partnerstwie z portalem medycznym Esculap.com
Innowacyjność nadal jest wyzwaniem dla polskich liderów ochrony zdrowia – pisze dr n med. Tomasz Maciejewski, dyrektor Instytutu Matki i Dziecka, lider grupy roboczej NIL IN ds. szpitalnictwa.
Według raportu World Index of Healthcare Innovation z 2021 r., opracowanego przez działającą na rzecz równości szans organizację Foundation for Research on Equal Opportunity, Polska zajęła 29. miejsce (na 31) w dziedzinie cyfryzacji medycyny.Niewątpliwym akceleratorem zmian w zakresie cyfryzacji i telemedycyny była pandemia. Jednocześnie, zgodnie z danymi zawartymi w raporcie Future Health Index 2022, obecnie 26 proc. liderów ochrony zdrowia chce dołączyć do grona innowatorów, a w perspektywie trzech lat – 38 proc. Oczywiście ten planowany wzrost cieszy, jednak należy myśleć, że to ciągle mniej niż połowa.
Priorytety na najbliższe lata
Aktualnie dominują inwestycje w cyfrową dokumentację medyczną i telemedycynę, co odpowiada na bieżące potrzeby rynku. Przygotowują one ochronę zdrowia na przyszłe innowacje i wdrażanie bardziej zaawansowanych technologii, w tym również medycznego metawersum, które pomogą zapewnić możliwość świadczenia bardziej zaawansowanych form opieki.Według wcześniej już wspominanego raportu FHI 2022, liderzy ochrony zdrowia przewidują, że za trzy lata będą w sposób priorytetowy traktować inwestycje w sztuczną inteligencję, aby podnieść efektywność i skuteczność świadczeń. Powszechne wdrożenie AI mogłoby uprościć procesy i odciążyć personel medyczny od wykonywania zadań administracyjnych, które mogą pochłaniać nawet do 80 proc. czasu pracy.Zwiększenie ilości czasu, jaki pracownicy będą mogli rzeczywiście poświęcić pacjentom i świadczeniu usług medycznych, pozwoli spełnić postulaty wyrażone w badaniu lekarzy przeprowadzonym przez Instytut Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego „Lekarz przyszłości”.
Istotnym priorytetem liderów ochrony zdrowia jest również zrównoważony rozwój podległych im jednostek – według danych zawartych w raporcie FHI 2022 dla 2 proc. z nich był to priorytet w 2021 r., natomiast w 2022 obserwujemy istotny wzrost do 30 proc. Widoczne są strategie mające na celu zwiększenie poprawy efektywności energetycznej, zużycia wody oraz gospodarowania odpadami, a także racjonalizację polityki zakupowej.Problemy
We wdrażaniu innowacji można zauważyć kilka problemów:ograniczenia infrastrukturalne,
polityka i przepisy dotyczące danych medycznych,
brak standaryzacji i interoperacyjności danych,
brak wiedzy personelu,
opór personelu wobec nowych technologii.
„Ludzie są bardzo otwarci na nowe rozwiązania – oczywiście dopóki będą one dokładnie takie same jak te stare” (słowa amerykańskiego wynalazcy Ch. F. Ketteringa) i o tym muszą myśleć liderzy wdrażający innowacje. Mimo ogólnej wiedzy liderów i personelu, że bez innowacji nie dokona się postęp, to szansa porażki we wprowadzaniu cyfrowej transformacji waha się pomiędzy 70-95 proc.W pewnej opozycji do powyższych informacji jest wynik badania ankietowego „Lekarz przyszłości” przeprowadzonego przez IZWOZ Uczelni Łazarskiego wśród 248 ankietowanych – lekarzy z Polski. Duża cześć grupy wskazała potrzebę zwiększenia świadomości i chęć otwarcia się na nowe technologie.
Te wnioski były jednym z czynników, które sprawiły, że powstała (powołania w październiku 2022 r. przez Naczelną Izbę Lekarską) „NIL IN – Społeczność Lekarzy Innowatorów”, której zadaniem jest łączenie i wspieranie lekarzy praktyków poszukujących innowacji w codziennej pracy, lekarzy pionierów, tworzących nowe rozwiązania.Na pomoc NIL IN
W dyskusjach grupy entuzjastów zaproszonych przez Naczelną Izbę Lekarską do tworzenia projektu NIL IN wyłoniła się koncepcja kilku podgrup roboczych w ramach tej struktury, w tym m.in. podgrupa ds. szpitalnictwa, którą jako lider mam zaszczyt tworzyć i koordynować.Pomysł jej stworzenia zrodził się na podstawie doświadczeń Instytutu Matki i Dziecka, gdzie na początku 2022 r. powołany został Dział ds. Sztucznej Inteligencji i Innowacji Technologii Medycznych IMiD, a także prowadzenia, wspólnie z czterema innymi publicznymi jednostkami klinicznymi, konkursu Mother and Child Startup Challenge (MCSC).Organizatorami tego konkursu byli: Instytut Matki i Dziecka, Centrum Medyczne „Żelazna” – Szpital Specjalistyczny św. Zofii w Warszawie, Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy w Olsztynie, Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki oraz Uniwersytecki Dziecięcy Szpital Kliniczny w Białymstoku.
Do pracy w podgrupie ds. szpitalnictwa NIL IN zaproszeni zostali dyrektorzy jednostek uczestniczący w MCSC, a także dyrektor Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.W 2023 r. w ramach grupy planowane są działania propagujące koncepcje wdrożeń innowacji w publicznej ochronie zdrowia, rozpoczęcie dyskusji i zmapowanie systemu. Rozpoczniemy od round table meeting Grupy Roboczej na temat koncepcji wdrożeń innowacji w szpitalach, w czasie którego omówione będą kluczowe wymagania:
lider zespołu wdrożeń w jednostce (jak go wyłonić, jakie obowiązki powinien przejąć, jak zachęcać), model HB HTA (jak oceniać i wyłaniać skuteczne/opłacalne technologie medyczne);
kwestie prawne i technologiczne, np. ograniczenia HIS, interoperacyjność danych i aparatury do wykorzystania w projektach itp.; </p.
jak tworzyć kulturę organizacyjną jednostek, jak skutecznie dokonywać transformacji organizacyjnej i cyfrowej;
omówienie i opracowanie zasad współpracy i benefitowania kierowników klinik oraz lekarzy w szpitalach w Polsce, pod kątem zachęcenia do wdrożeń innowacji i otwarcia klinicystów na technologie medyczne (wady/zalety/możliwości/słabe strony).
Kolejnymi działaniami będą m.in.:
opracowanie tematyki webinarów uzupełnionych o ramowy program spotkań planowanych na 2023 r. przez NIL IN o tematykę dotyczącą innowacji, szpitala i lekarzy (efekty obrad round table i np. prawo własności we wdrażaniu technologii w podmiotach medycznych; czy szpitale posiadają wewnętrzne fundusze na rozwój projektów medtech itp.);</p.
opublikowanie/przedstawienie case study wdrożeń w IMiD i pozostałych uczestników jako efekt konkursu Mother and Child Startup Challenge;
wspólne opracowanie case study z członkami Grupy Roboczej i/lub społeczności NIL – analiza przypadków wdrożeń w placówkach, wnioski od lekarzy, oceny negatywne, oceny pozytywne, rekomendacje i wnioski;
szkolenia skierowane do lekarzy dotyczące użytkowych aspektów rozwoju technologii medycznych z perspektywy pracownika ochrony zdrowia – m.in. prawo własności we wdrażaniu innowacji w podmiotach medycznych oraz pespektywa pozyskania funduszy na projekty technologiczne z państwowych źródeł finansowania;
zaplanowanie możliwości wizyt studyjnych lekarzy z innych ośrodków w placówkach szpitalnych grupy NIL IN.
Naszym celem jest, aby odsetek liderów innowacji w grupie dyrektorów szpitali corocznie zwiększał się i abyśmy jak najszybciej przekroczyli 80 proc.dr n med. Tomasz Maciejewski, dyrektor Instytutu Matki i Dziecka, lider grupy roboczej NIL IN ds. szpitalnictwa
Zespół ds. Studiów Strategicznych Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie opracował raport pt. Cyfryzacja zdrowia w interesie społecznym. Dokument jest efektem prawie dwuletniej pracy i stanowi kompendium wiedzy nt. wyzwań związanych z cyfrowymi zmianami w ochronie zdrowia oraz rekomendacje, jak im sprostać.
Czwarta rewolucja przemysłowa, która dokonuje się na naszych oczach dzięki technologiom cyfrowym, w coraz większym stopniu przekształca system ochrony zdrowia. Sektor ten początkowo z trudem i nie bez oporów przyjmował rozwiązania teleinformatyczne, ale pandemia COVID-19 gwałtownie przyspieszyła szeroko rozumianą cyfryzację opieki medycznej. W czasie jej trwania w Polsce e-recepty i e-zwolnienia oraz porady zdalne przeszły przyspieszone wdrożenie, ujawniając swoje zalety i wady. Dzięki temu niszowe dotąd tematy, takie jak trudny do przeceniania potencjał innowacji cyfrowych, przykuły uwagę szerszej opinii publicznej. Jednocześnie jak nigdy dotąd uwidoczniły się ryzyka e-rozwiązań, w szczególności w zakresie bezpieczeństwa pacjenta i odpowiedzialności zawodów medycznych.
Cyfryzacja wpływa na każdy wymiar działania systemu ochrony zdrowia: zmienia sytuację pacjentów, pracę lekarzy i przedstawicieli innych zawodów medycznych, sposób realizacji świadczeń zdrowotnych, organizację pracy w szpitalach i poradniach, a także sposób kształtowania polityki zdrowotnej. Rośnie znaczenie danych i ich wykorzystania, co znajduje wyraz w upowszechnieniu elektronicznej dokumentacji medycznej i presji na tworzenie rejestrów medycznych. Coraz więcej danych o zdrowiu jest wytwarzanych i gromadzonych poza systemem ochrony zdrowia. Zarazem pojawia się pytanie o to, dla kogo i na jakich zasadach te informacje powinny być dostępne. Prywatność w czasach cyfryzacji nabiera nowego znaczenia, a jej ochrona wymaga nowych rozwiązań wypracowanych w ramach dialogu społecznego. W szczególności dotyczy to danych o zdrowiu, ze względu na ich szczególnie wrażliwy charakter.
Gromadzenie danych w formie cyfrowej otwiera szerokie możliwości ich zastosowania na wielu polach związanych z medycyną oraz organizacją opieki medycznej. Tworzenie rozwiązań cyfrowych prowadzi do powstania kompleksowych, integralnych rozwiązań systemowych, pozwalających na współpracę na linii pacjent – świadczeniodawca, z koordynacją na poziomie centralnym lub lokalnym. Cyfryzacja wymaga od władz publicznych wypracowania elastycznych strategii i planów rozwoju w ciągle zmieniających się warunkach, z uwzględnieniem potrzeb poszczególnych interesariuszy, ale przede wszystkim interesu społecznego.
Niniejszy raport powstał, by podkreślić wagę tego ostatniego w projektowaniu i wdrażaniu e-zdrowia. Żyjemy w społeczeństwie informacyjnym, w którym narzędzia cyfrowe i wirtualne środowisko są czynnikami, które należy uwzględniać w politykach społecznych. Testowane w systemach ochrony zdrowia na całym świecie, rozwiązania cyfrowe mają w zamyśle zwiększyć efektywność oraz poprawić jakość świadczeń medycznych. Dotychczasowe doświadczenia z wdrażaniem e-zdrowia wskazują jednak, że narzędzia te, wprowadzane bez odpowiedniego przygotowania, mogą generować skutki odwrotne od zamierzonych. Elektroniczna historia pacjenta nie powinna być dodatkowym obciążeniem administracyjnym, pochłaniającym czas lekarza przeznaczony dla pacjentów. Gromadzenie danych nie może być celem samym w sobie. Wartość danych zależy od ich wykorzystania w procesie podejmowania decyzji tak, by zmieniły na lepsze codzienną praktykę funkcjonowania opieki medycznej, czyniąc ją skuteczniejszą i bardziej przyjazną dla pacjentów i medyków. W przypadku inwestycji w infrastrukturę i oprogramowanie cyfrowe kapitalne znaczenie ma odpowiednia koordynacja wydatków na ten cel i ujednolicenie standardów, by zapewnić bezpieczeństwo i nie uzależniać się od jednego dostawcy. Algorytmy sztucznej inteligencji, trenowane na stronniczych lub niekompletnych bazach danych, pogłębiają istniejące nierówności w zdrowiu oraz wytwarzają nowe, często początkowo trudne do identyfikacji obszary wykluczenia i dyskryminacji. Także i w tym obszarze potrzebne są pilnie regulacje uwzględniające zupełnie nowy kontekst „nie-ludzkich” narzędzi wspomagających podejmowanie decyzji.
Mamy nadzieję, że niniejszy raport przesunie dyskusje nad cyfryzacją zdrowia z czysto technicznych rozważań o interoperacyjności w stronę refleksji nad konsekwencjami społecznymi podejmowanych przez władze publiczne wyborów. Technologie nas nie zbawią – one są narzędziem, które będzie na tyle użyteczne, na ile potrafimy się nim rozważnie posłużyć.
Tomasz Imiela, członek Naczelnej Rady Lekarskiej, wiceprezes ORL w Warszawie
Maria Libura, przewodnicząca Zespołu ds. Studiów Strategicznych
Bezsprzecznie żyjemy w czasach dynamicznych zmian, kiedy technologia wspiera, a nawet czasem wypiera, rolę lekarza w leczeniu pacjenta.
Już dziś chatboty i algorytmy opiekują się pacjentem na podstawie danych dostarczanych przez sensory monitorujące funkcje pacjenta 24/7. Jeśli samolot może być sterowany autopilotem, czy pacjent może być sterowany robotem? Jak zmieni się wtedy rola lekarza?Nie powinniśmy się ani bać, ani dzielić na przeciwników i zwolenników sztucznej inteligencji. Każda innowacja wymaga dostosowań i zmian dotychczasowych praktyk. Im szybciej zbudujemy naszą wizję nowej ochrony zdrowia opartej na symbiozie lekarza/pacjenta z AI, tym lepiej dla nas!
Sztuczna inteligencja jest tak dobra jak dane, którymi dysponuje, a dokładniej dane, które pozwolimy jej wykorzystać… Zadziwia mnie każdorazowo entuzjazm wobec algorytmów, które nie były przetestowane na innych zbiorach danych niż wykorzystane do ich budowy czy może, co ważniejsze, porównane z opiniami ekspertów klinicznych.Zatem zanim pozwolimy sztucznej inteligencji zmieniać naszą praktykę kliniczną, musimy przygotować system oceny przydatności algorytmów tak, aby w sposób bezpieczny i skuteczny wspierały proces profilaktyki i leczenia, zapewniając satysfakcję oraz oszczędność czasu dla lekarza i pacjenta.
Wartość dodana tego samego rozwiązania AI może być zupełnie różna w różnych systemach ochrony zdrowia nie tylko z uwagi na zróżnicowaną charakterystykę pacjentów, praktykę kliniczną, dostępność alternatywnych metod leczenia, system rejestracji i refundacji… ale również na społeczną otwartość na zmianę i zaufanie do technologii. Sztuczna inteligencja zatem nie tylko wkracza w już ściśle uregulowany obszar obwarowany silnymi procedurami dotyczącymi oceny skuteczności i bezpieczeństwa, ale również w obszar zdefiniowany kulturowo-społecznymi normami, które określają relację lekarza z pacjentem i rolę płatnika świadczeń zdrowotnych.Według dostępnych danych, w medycynie mamy aż 10 tys. algorytmów AI, z czego ponad 80 proc. przeznaczonych jest dla lekarzy. W 2022 r. było mniej niż 50 proc. nowych patentów dla farmaceutyków niż tych dla urządzeń medycznych i technologii cyfrowych. Żyjemy w czasach rewolucji cyfrowej! Czas na zmianę, ale zmianę na naszych warunkach.
Nie czekajmy na nowe normy legislacyjne, tylko wspólnie się zastanówmy, jak powinno wyglądać zastosowanie sztucznej inteligencji opartej na ocenie bezpieczeństwa, efektywności i adaptowalności do praktyki klinicznej. Po co nam nowe algorytmy AI, jeśli nie były wcześniej walidowane, nie zostały zrefundowane i przeszkolone w podobnych do naszych warunkach opieki nad pacjentem.Musimy przygotować wytyczne dla decydentów, deweloperów i pacjentów, bo nikt inny tak jak lekarz nie rozumie systemu ochrony zdrowia na tyle, aby wskazać, jakimi kryteriami ustalać wiarygodność i rolę AI w medycynie. Czas zainicjować proces zmiany wychodzący od potrzeby praktyków, z dala od sporów politycznych. Zacznijmy zmianę już dziś!
Dlatego powołaliśmy nową grupę roboczą ds. sztucznej inteligencji przy Naczelnej Izbie Lekarskiej w ramach Centralnego Ośrodka Badań, Innowacji i Kształcenia. Jeśli chciał(a)byś wziąć udział w tym projekcie, dołącz do nas.Czekamy na wszystkich zainteresowanych budowaniem systemu oceny wartości AI dla zdrowia. Zmieńmy naszą rzeczywistość razem, zanim sztuczna inteligencja zmieni ją sama dla nas, ale bez naszego udziału…dr hab. Katarzyna Kolasa, prof. Akademii Leona Koźmińskiego, ekspertka ds. cyfryzacji w ochronie zdrowia, liderka grupy ds. sztucznej inteligencji przy NIL IN
Grupa robocza ds. sztucznej inteligencji: https://nilin.org.pl. Zgłoszenia dla chętnych pod adresem email: innowacje@nil.org.pl.
Wyzwania takie jak starzejące się społeczeństwo, nierówności w dostępie do ochrony zdrowia, niedobór kadr oraz dojrzałość cyfrowa odbiorców zwiększają zapotrzebowanie na nowe e-usługi.
Dostrzegły to Izby Lekarskie. Powołały one inicjatywę NIL IN, czyli sieć lekarzy innowatorów, którzy mają wspierać rozwój nowoczesnej medycyny cyfrowej, aby niosła wymierne korzyści dla pacjentów i aby powstawały nowe narzędzia dla lekarzy.
Transformacja cyfrowa ochrony zdrowia to bardzo ważny proces Ministerstwa Zdrowia. Ministerstwo wykorzystuje nowoczesne technologie do zwiększenia skuteczności profilaktyki i leczenia oraz do odciążenia kadry medycznej. Jest to szczególnie istotne w obliczu deficytów personelu medycznego i rosnących potrzeb społeczeństwa dotyczących ochrony zdrowia.
Stale rozwijamy portfolio systemowych usług cyfrowych w zdrowiu, takich jak: Internetowe Konto Pacjenta (IKP) i jego mobilna wersja (mojeIKP), e-recepta, e-skierowanie, Zdarzenia Medyczne i Elektroniczna Dokumentacja Medyczna. Transformacja cyfrowa sektora ochrony zdrowia to jeden z naszych priorytetów. W marcu tego roku poszerzyliśmy ofertę cyfrową dla pacjentów o Portfel Aplikacji Zdrowotnych (PAZ).
Znajdą się w nim aplikacje certyfikowane przez Ministerstwo Zdrowia. Chcemy wskazać pacjentom rzetelnie opracowane aplikacje, z których będą mogli bezpiecznie korzystać. W Portfelu Aplikacji Zdrowotnych (PAZ) umieścimy tylko te, które zostaną pozytywnie zweryfikowane i otrzymają tytuł Aplikacji Certyfikowanej MZ.
Mimo że aplikacje umieszczone w PAZ są skierowane do pacjentów, to korzyści z tego systemu odniosą wszystkie zaangażowane strony. Personel medyczny zyska sprawdzone narzędzie, które pomoże np. monitorować stan zdrowia pacjenta i wspierać go w realizacji zaleceń, a tym samym zaangażuje w proces dbania o zdrowie.
Dla właścicieli aplikacji będzie natomiast świadectwem najwyższej jakości i skuteczności ich produktu oraz szansą na jego rozpowszechnienie wśród pacjentów. Tytuł Aplikacji Certyfikowanej MZ będą mogły uzyskać te aplikacje, których oprogramowanie zostało zakwalifikowane jako wyrób medyczny – jeśli są to aplikacje zdrowotne, które realizują procesy diagnostyczne lub terapeutyczne. Status wyrobu nie będzie konieczny w przypadku aplikacji wspierających, które nie realizują takich procesów. Aplikacja, która otrzymała certyfikat, będzie włączona do Portfela Aplikacji Zdrowotnych (PAZ) na 24 miesiące. W tym czasie właściciel aplikacji musi ją aktualizować i wersjonować. Po 12 miesiącach od certyfikacji aplikacja zostanie poddana ewaluacji. Aplikacje zgłoszone do oceny będą weryfikowane pod względem formalnym (przez Ministerstwo Zdrowia), merytorycznym (przez ekspertów koordynowanych przez NIL IN i Radę Organizacji Pacjenckich) oraz pod kątem bezpieczeństwa informacji (zadanie to realizuje Centrum e-Zdrowia).Weryfikacja musi być w pełni transparentna, a ocena – jak najbardziej wiarygodna. Dlatego organizacje eksperckie i pacjenckie biorą udział zarówno w przygotowaniu, jak i w ocenie zgłoszonych aplikacji. Aplikacje można zgłosić do oceny przez formularz dostępny na stronie: https://e-inwestycje.mz.gov.pl w zakładce „PAZ”. Są tam też dostępne inne materiały: regulamin, wzór umowy, instrukcja wypełniania wniosku i FAQ.
Zapraszamy Państwa do współpracy – dołączcie do grona ekspertów NIL IN! Razem rozwijajmy sektor ochrony zdrowia. Zaangażowanie organizacji reprezentujących ekspertów:ocena merytoryczna zgłoszonych aplikacji przez 3 ekspertów w ciągu 10 dni roboczych
ocena na podstawie formularza zgłoszenia wypełnianego przez wnioskodawcę
ocena może być: pozytywna, negatywna lub pozytywna warunkowo (można zawrzeć uwagi dla autora
aplikacji dotyczące zakresu koniecznych zmian, jakie muszą być dokonane w aplikacji)formularz oceny oraz informacje o aplikacji będą dostępne online (portal internetowy)
udział w procesie ewaluacji po 12 miesiącach od włączenia aplikacji do PAZ i ewentualna ocena zmian/aktualizacji, które jej właściciel będzie chciał wdrożyć w międzyczasie.
Hubert Życiński, zastępca dyrektora Departamentu Innowacji Ministerstwa Zdrowia
Zagłębiamy dziś świat opieki ambulatoryjnej i porozmawiamy z ekspertem, który jest prawdziwym wizjonerem w tej dziedzinie lek. Arturem Prusaczykiem.
Projekt realizowany był w partnerstwie z portalem medycznym Esculap.comOto lista 11 finalistów konkursu ,,Przychodnia Przyszłości”:
1️⃣Doctor.One
2️⃣E-słuchawka
3️⃣Orthometr
4️⃣Zintegrowany System Telemonitoringu Glikemii Diabdis
5️⃣Aurero Smart Ecosystem
6️⃣Elektroniczny Pre-Wywiad
7️⃣PNM – Patient Need Management
8️⃣Współpraca SOR z AOS
9️⃣Triaż POZ
?Profilaktyka i opieka koordynowana w przychodni na wsi
1️⃣1️⃣Algorytmiczna interpretacja wyników badań laboratoryjnych
Gratulujemy finalistom otwartości na zmiany, umiejętności wyszukania nowych, korzystnych rozwiązań i skuteczności w ich wdrożeniu!
W skład Kapituły Konkursu ,,Przychodnia Przyszłości” weszli eksperci i przedstawiciele z różnych dziedzin związanych z medycyną, technologią i zarządzaniem w opiece zdrowotnej. Ich wiedza i doświadczenie odegrały kluczową rolę w wyborze najbardziej obiecujących projektów, które mogą przyczynić się do poprawy jakości i dostępności opieki zdrowotnej w przyszłości.Skład Kapituły Konkursu:
Artur Białoszewski MBA w OZ, WUM SGH
Aleksander Biesiada PTMR, NIL IN
Andrzej Browarski PZU-Zdrowie
Jakub Chwiećko EIT Health, NIL IN
Artur Drobniak COBiK NIL
Igor Farafonow Uxeria, NIL IN
Małgorzata Gałązka-Sobotka UŁ
Michał Gontkiewicz NRL
Paulina Gumowska Rynek Zdrowia
Arkadiusz Grądkowski Polmed, NIL IN
Łukasz Jankowski NIL
Pawet Kaźmierczyk Kancelaria DZP, NIL IN
Paweł Kikosicki CeZ
Prof. ALK Katarzyna Kolasa ALK, NIL IN
Magdalena Kołodziej Fundacja My Pacjenci
Tomasz Maciejewski Instytut Matki i Dziecka, NIL IN
Prof. Agnieszka Mastalerz-Migas PTMR
Aleksandra Michałek Rytme, NIL IN
Artur Olesh OSOZ
Andrzej Osuch LUX MED
Marcin Połowniak SPOIWO
Artur Prusaczyk SPOIWO, NIL IN
Piotr Soszyński Medicover
Andrzej Zawada Doctor.one, NIL IN
Tomasz Zieliński LZLRP, NIL IN
Diana Żochowska Medonet
Hubert Życinski Ministerstwo Zdrowia
Małgorzata Kiljańska liderka NIL IN grupy ds. innowacji w opiece ambulatoryjnej
Po więcej szczegółowych informacji o Konkursie zapraszamy na stronę: https://nilin.org.pl/konkurs/Zapraszamy 15 września na prezentację wszystkich rozwiązań finalistów podczas konferencji NIL IN SUMMIT https://nilin.org.pl/konferencja/ Zarezerwuj termin!
Zapraszamy do zapoznania się z pierwszym spośród 11 innowacyjnych projektów finalistów konkursu ,,Przychodnia Przyszłości” organizowanego przez NIL IN- Sieć Lekarzy Innowatorów
Prawie 3 mln. osób chorujących na cukrzycę w Polsce, poza stosowaną farmakoterapią, musi systematycznie wykonywać badania glikemii. Większość z nich, monitoruje swoje glikemie przy użyciu glukometrów. Różnorodność modeli zmusza lekarzy do korzystania z wielu systemów gabinetowych do sczytywania wyników, co nie zapewnia optymalnej pracy.Operator Medyczny Świat Zdrowia wdrożył Zintegrowany System Telemonitoringu Glikemii Diabdis, jedyne rozwiązanie na Rynu, które pobiera wyniki glikemii z aż 14 modeli glukometrów różnych producentów i prezentuje je w postaci wykresów i podsumowań, podając informacje o liczbie epizodów hiper-, hipoglikemii, średnich glikemii, czy estymowanego HbA1c /p>
System Telemonitoringu Glikemii Diabdis, został zintegrowany z systemem gabinetowym SERUM, z którego lekarz korzysta przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych i prowadzeniu Elektronicznej Dokumentacji Medycznej.
Dzięki wdrożonej innowacji, lekarz ma możliwość zapoznania się z wynikami glikemii pacjentów przesłanych bezpośrednio z glukometru, co dzięki ocenie rzetelnych danych z urządzenia pomiarowego przyspiesza i ułatwia podjęcie decyzji klinicznej.To co nas wyróżnia to m.in:
· JEDEN system dla wielu modeli glukometrów
· Logowanie bezpośrednio z poziomu EDM
· JEDEN standard prezentacji danych – prezentacja wyników glikemii jest taka sama dla każdego kompatybilnego modelu glukometru
· JEDEN profil pacjenta w dzienniczku, niezależnie z ilu glukometrów pacjent korzysta.
Kluczowymi elementami rozwiązania są:
· elektroniczny dzienniczek glikemii Diabdis zintegrowany z systemem EDM
· glukotransmiter – urządzenie pozostawione w gabinecie lekarza, pielęgniarki lub w rejestracji (do decyzji przychodni), które umożliwia przesłanie wyników bezpośrednio z 14 różnych modeli glukometrów do Elektronicznego Dzienniczka
· aplikacja mobilna Diabdis (opcjonalnie) pozwalająca pacjentowi otrzymać dostęp do wyników glikemii przesłanych z glukometru do elektronicznego dzienniczka.
Już teraz z tego rozwiązania korzysta ponad 300 lekarzy i 300 pielęgniarek z 41 różnych Centrów Medycznych Świat Zdrowia zlokalizowanych w 8 województwach.
Po więcej szczegółów dotyczących konkursu zapraszamy na stronę internetową NIL IN zakładka „konkurs”
Algorytmiczna interpretacja wyników badań laboratoryjnych- drugim finalistą konkursu NIL IN ,,Przychodnia Przyszłości”
✨?✨?Centrum Medyczne Medyk jako pierwszy podmiot leczniczy w Polsce udostępnił lekarzom podstawowej opieki zdrowotnej oraz lekarzom ambulatoryjnej opieki specjalistycznej algorytmy interpretacji wyników badań laboratoryjnych. Innowacja stworzona została przez firmę BloodLab i jest polskim wyrobem medycznym, a algorytmy zostały przygotowane przez zespoły lekarzy specjalistów. ?⚕️?⚕️?⚕️?⚕️Po przeprowadzeniu prac integracyjnych wyniki morfologii krwi z rozmazem, hormonów tarczycy, badań w kierunku chorób serca (troponiny, nt-proBNP, CK-MB, d-dimerów) witaminy B12 i kwasu foliowego są automatycznie analizowane przez algorytmy systemu z uwzględnieniem wieku i płci chorego oraz danych z wywiadu.
Innowacja oparta jest o wiedzę ekspercką oraz sztuczną inteligencję. Interpretacja wyników badań laboratoryjnych, dostarcza lekarzowi wyczerpującego opisu tego badania w stylu konsultacji specjalistycznej,Innowacja w łatwy sposób ?
– wskazuje odchylenia wyników,
– proponuje diagnostykę różnicową, czyli hierarchizuje możliwe przyczyny,
– daje zalecenia odnośnie dalszego postępowania w tym dalszej diagnostyki i leczenia,
– sugeruje na to trzeba zwrócić szczególną uwagę w badaniu fizykalnym i wywiadzie,
– przedstawia prawdopodobne scenariusze kliniczne specyficzne, dzięki czemu lekarz może szybko zdiagnozować pacjenta, zapobiegając zlecaniu niepotrzebnych badań,
– podpowiada istotne zalecenia co pozwala diagnozować i leczyć pacjenta na jak najniższym poziomie, czyli w POZ czy AOS bez konieczności kierowania do szpitala,
– a także sugeruje, kiedy w trybie pilnym pacjent powinien być skierowany do szpitala.
Algorytmiczna interpretacja wyników badań laboratoryjnych stworzona przez lekarzy dla lekarzy.Jakie korzyści przynosi innowacja dla Centrum Medycznego Medyk: ✨✨
– ułatwia interpretację badań co pomaga w podejmowanie odpowiednich decyzji medycznych i poprawia jakość leczenia
zmniejsza ryzyko błędu lekarskiego-dzięki podaniu wszystkich możliwych przyczyn odchyleń pozwala lekarzowi nie zapomnieć także o chorobach rzadkich,
-zmniejsza liczbę wykonywanych badań poprzez ich właściwy dobór co obniża koszty placówki,
-podnosi zdrowotność społeczeństwa i jakość życia pacjentów, zwiększa satysfakcję pacjentów.
????Zauważamy, że wdrożone rozwiązanie wpisuje się w koncepcję koordynowanej opieki medycznej, wspierając lekarzy POZ w interpretacji badań. Zmniejsza liczbę pacjentów odsyłanych do poradni AOS, a dzięki sugerowanej dalszej diagnostyce optymalizuje koszty zlecanych badań.
